Piłkarze z Bornego Sulinowa o mało co nie zostali mistrzami Niemiec. Wojenna historia

Na trop tej ciekawej historii nakierowali nas internauci z grupy fejsbukowej poświeconej historii poligonu Gross Born, którzy poczynili te ustalenia. Klub Heeres Sportverein Gross Born działał w bazie wojskowej i przy poligonie, który tam utworzyła III Rzesza. Nazwę klubu można przetłumaczyć, jako Towarzystwo Sportowe Wojsk Lądowych Borne Sulinowo. Oczywiste klub był nierozerwalnie związany z armią, wszyscy jego zawodnicy służyli w wojsku. Z uwagi na to, że przez obóz szkoleniowy Gross Born przewijały się dziesiątki tysięcy żołnierzy nie pewno musiała być duża rotacja zawodników.

Potwierdza to epizod Edmunda Conena, bez wątpienia jednego z najlepszych piłkarzy nie tylko Heeres Sportverein, ale i całej ligi. Grał w nim od grudnia 1943 do czerwca 1944 roku, jako żołnierz Wehrmachtu, walnie przyczyniając się do wielkiego sukcesu, jakim było dotarcie do półfinału mistrzostw Niemiec(w ćwierćfinale wygrali 3:2 ze słynną Herthą Berlin). Borneński klub uległ w półfinale 2:3 innej drużynie wojskowej - Luftwaffen Sportverein Hamburg. Mecz rozegrano w Hanowerze 4 czerwca 1944 roku. Ze względu na sytuację wojenną drużyna zrezygnowała z rozegrania meczu o 3. miejsce 17 czerwca 1944 r. z 1. FC Nürnberg.

Tu dwa słowa o organizacji ówczesnych rozgrywek o mistrzostwo Niemiec. W poszczególnych landach – w III Rzeszy okręgach politycznych zwanych Gau – toczyły się normalne regionalne rozgrywki w ramach tzw. Gaulig. Było ich kilkanaście, ich zwycięzcy systemem pucharowym walczyli potem o tytuł mistrza Niemiec. Heeres Sportverein Gross Born wygrał w sezonie 1943/44 Gauligę Pommern, czyli ligę pomorską odpowiadającą ówczesnemu niemieckiemu Pomorzu. Wygrał to zresztą mało powiedziane – klub z Bornego występował w grupie wschodniej Gauligi i w 10 zwycięskich meczach strzelił 83 gole, tracąc zaledwie 2. Drugą Victorię Kolberg wyprzedził o kilka długości i ligę regionalną wygrał oczywiście w cuglach. Pamiętajmy jednak, że wojenne rozgrywki ligowe miały swoją specyfikę. Większość zawodników czołowych, cywilnych klubów, które przed wojną dominowały w rozgrywkach służyła w armii. Siłą rzeczy więc tradycyjne marki traciły na sile, a zyskiwały efemeryczne mimo wszystko kluby, jak np. Heeres Sportverein Gross Born. Zapewne jednak futboliści woleli kopać piłkę niż okopy na froncie wschodnim…

Jeszcze kilka słów o Edmundzie Conenie (1914-1990). Był napastnikiem, w reprezentacji Niemiec zagrał 28 razy (27 goli), w roku 1934 został brązowym medalistą świata (meczu z Belgią zdobył trzy bramki w jednej połowie – był to pierwszy klasyczny hatttrick na MŚ). W roku 1935 w towarzyskim meczu we Wrocławiu z Polską strzelił jedynego gola. Wychowanek klubu SV Ürzig, występował w FV 03 Saarbrücken, Stuttgarter Kickers, FC Mulhouse (Francja), HSV Groß Born, SV Hermsdorf, ponownie Stuttgarter Kickers oraz SC Young Fellows Juventus (Szwajcaria). Po zakończeniu kariery został trenerem, ale już bez większych sukcesów.