42 lata temu wprowadzono stan wojenny. Szczecinek pamięta [zdjęcia]

42 lata po wprowadzeniu stanu wojennego pod tablicą upamiętniającą siedzibę ówczesnej Solidarności przy ulicy Zamkowej w Szczecinku spotkała się garstka związkowców i samorządowców. O rocznicy mówił Cezary Jankowski, szef oświatowej Solidarności w Szczecinku, kwiaty złożyli delegacji związku zawodowego, samorządów i poseł Małgorzaty Golińskiej.

Dla młodych pokoleń 13 grudnia to dziś często kartka w kalendarzu. Warto więc im przypomnieć, co się wówczas wydarzyło. Stan wojenny w Polsce wprowadzono 13 grudnia 1981 roku na terenie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, trwał do końca roku następnego, choć formalnie zniesiono go dopiero 22 lipca 1983 roku. Była to odpowiedź władz komunistycznych, rządu i Warmiach rządzonych przez Wojciecha Jaruzelskiego na rosnąca w siłę Solidarność.

Organizatorzy zamachu wojskowego tłumaczyli to groźbą interwencji sowieckiej i destabilizacją życia w kraju. De facto była to obrona władzy komunistów i starego systemu. Wojsko, milicja i Służba Bezpieczeństwa internowały ponad 10 tysięcy działaczy Solidarności, Szacuje się, że w wyniku stanu wojennego zginęło około 40 osób, w tym 9 górników z kopalń „Wujek”, w której ZOMO zaatakowało strajkujących górników. Zdławienie opozycji skutkowało zapaścią gospodarczą i setkami tysięcy emigrantów politycznych i ekonomicznych, którzy wyjechali wkrótce z Polski.

Nikt za autorów stanu wojennego nie odpowiedział za jego wprowadzenie. W roku 2012 skazano jedynie PRL-owskiego ministra spraw wewnętrznych Czesława Kiszczaka, ale do więzienia i tak nie trafił, bo wykonanie kary warunkowo zawieszono. Wkrótce potem zresztą zmarł. Sąd w uzasadnieniu wyroku stwierdził, że grupa najwyższych dowódców Ludowego Wojska Polskiego weszła w tajne porozumienie, które stanowiło związek przestępczy o charakterze zbrojnym. Jego uczestnicy mieli pełną świadomość, że wprowadzenie stanu wojennego z wykorzystaniem uprawnień Rady Państwa do wydawania dekretów z mocą ustawy w czasie trwającej sesji sejmu będzie nielegalne.