Koniec dwukadencyjności wójtów i burmistrzów? To już nie tylko pomysł

Petycję o uchwalenie zmian w prawie, które zniosą limit dwóch kadencji dla wójtów, burmistrzów i prezydentów miast skierowano do komisji petycji Senatu. Zmian w przepisach chcą m.in. Związek Miast Polskich, Unia Metropolii Polskich, Związek Gmin Wiejskich RP, Związek Województw RP oraz Unia Miasteczek Polskich. Zdaniem samorządowców ustawodawca nierówno potraktował wójtów, burmistrzów i prezydentów wprowadzając ograniczenie ich rządów do dwóch kadencji. Takiego limitu nie mają władze powiatów i województw samorządowych, czyli ich zarządy ze starostami i marszałkami. Ograniczenia kadencyjności nie mają także posłowie i senatorowie.

Za zniesieniem limitu jest także Związek Powiatów Polskich. Jak informuje PAP, prezes ZPP Andrzej Płonka napisał, że to obywatele powinni samodzielnie decydować o tym kto w danej gminie pełni takie funkcje. Podkreśla, że mieszkańcy potrafią doskonale weryfikować poprzez głosowanie pracę konkretnych kandydatów. Opinię swoją podpiera argumentami, iż nauczenie się zarządzania gminą wymaga doświadczenie, a wielokadencyjność nie oznacza zasiedziałości, czy korupcji. Sprzyja natomiast realizacji wieloletnich strategii rozwoju samorządu. Stosowna opinia ZPP trafiła do Senatu.

Na dziś parlament nie pracuje nad żadnym oficjalnym projektem zmian Kodeksu Wyborczego znoszących limity kadencyjności w parlamencie nie ma, ale wydaje się to w tej sytuacji jest kwestią czasu.

- Jestem całym sercem za zniesieniem dwukadencyjności dla bezpośrednio wybieranych burmistrzów czy też wójtów, nie tylko z powodów przytoczonych przez ZPP –

mówi starosta szczecinecki Krzysztof Lis. Dodajmy, że sam od roku 1990 jest związany z samorządem – najpierw jako przewodniczący Rady Miejskiej w Barwicach, potem jako wiceburmistrz tego miasta, a od roku 2000 starosta. - Wyobraźmy sobie, że burmistrz sprawujący swoją funkcję drugą kadencję ma przygotować projekty na kolejne lata, czy dekady, a sam ten proces zajmuje sporo czasu – dodaje. - Czy będzie robił to z takim samym zaangażowaniem co wcześniej, wiedząc, że to już koniec jego rządów? Spójrzmy też na to z takiego punktu widzenia: młody, sprawny człowiek w wieku powiedzmy 35 lat wygrywa wybory i po wygraniu kolejnych w wieku 45 lat odchodzi z samorządu. Oczywiście, jeżeli jest kompetentny, poradzi sobie na rynku pracy, choć np. nie będzie mógł być zatrudniony przez podmioty, którym wydawał decyzje podatkowe. Na dziś nie ma mechanizmu, jak wykorzystać doświadczenie ludzi odchodzących z samorządu.

- Także jestem za wielokadencyjnością, sprawdziła się ona na przykładzie naszej gminy, ale też wielu innych –

mówi Waldemar Miśko, były już burmistrz Karlina, a od niedawna prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który gminą kierował od 1993 roku. - Uważam, że to mieszkańcy powinni dokonywać tego wyboru, bo też oni nas oceniają najlepiej. Trudno mi powiedzieć, kiedy parlament zajmie się tą sprawą, bo jest wiele ważniejszych spraw na tę chwilę. Choć także nie należy z tym zwlekać i nie wprowadzać zmian pod koniec zaczynającej się wkrótce kadencji samorządowej. Wydaje mi się, że w obecnym Sejmie będzie wola takich zmian.

Przepisy regulujące funkcjonowanie polskiego samorządu to historia ciągłych zmian. Limit dwóch kadencji włodarzy miast i gmin wprowadzono przed poprzednimi wyborami samorządowymi w roku 2018. Jednocześnie kadencje te wydłużono z 4 do 5 lat. Teraz zresztą przedłużono je o kolejne pół roku (wybory powinny się odbyć jesienią 2023 roku) z powodu kolizji z terminem wyborów parlamentarnych. Poprzednią dużą zmianą było wprowadzenie bezpośrednich wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w roku 2002. Wcześniej wyłaniali ich radni, tak jak do tej pory czynione to jest w wypadku zarządów powiatów i województw utworzonych w roku 1998. Pierwsze wolne wybory samorządowe w gminach odbyły się w roku 1990.